رفتار درمان شناختي اصلاح کلي است براي روشهاي درماني که در آنها از فنون تغيير رفتار استفاده مي شود و علاوه بر آن راهکارهاي طراحي شده براي تغيير عقايد ناسازگار نيز به آن فنون الحاق شده است. درمانگر به فرد کمک مي کند که واکنشهاي هيجاني ناراحتي کننده نظير اضطراب و افسردگي را با يادگرفتن شيوه هاي موثر تري براي تفسير و تفکر درباره تجاربش کنترل کند. مثلاً در نظريه شناختي بک در مورد افسردگي، افراد افسرده تمايل دارند رويدادها را از ديدگاهي منفي و خود منتقدانه ارزيابي کنند. آنها شکست را به جاي موفقيت انتظار مي کشند و در ارزيابي عملکردشان تمايل به بزرگ کردن شکستها و کوچک کردن موفقيتهادارند. رفتار درمانگران شناختي در درمان افسردگي، به مراجعان کمک مي کنند که تحريف را در تفکرشان تشخيص دهند و آنها را به واقعيت نزديک کنند.

برنامه رفتاري – شناختي براي کمک به کسي که مي خواهد به بازار هراسي خود غلبه کند، مي تواند شامل آموزش مثبت انديشي همراه با مواجهه زنده باشد. درمانگر به مراجع ياد مي دهد که گفت و گوهاي خودشکنانه دروني را با دستورات مثبت به خود جايگزين کند. رفتار درمانگران شناختي اتفاق نظر دارند که تغيير عقايد فرد براي ايجاد تغييري با ثبات در رفتار مهم است. اغلب اعتقاد دارند که شيوه هاي رفتاري قدرتمند از شيوه هاي کلامي در تأثير گذاري بر فرايندهاي شناختي اند. براي مثال، براي غلبه بر اضطراب صحبت کردن در کلاس، تفکر مثبت مفيد است : «من درس را خوب مي دانم و مطمئن هستم که مي توانم ايده هايم را به طور موثر بيان کنم »؛ «موضوع جذاب است و بقيه بچه ها از آنچه من مي گويم لذت مي برند». اما ارائه موفق سخنراني به يک همکلاسي و دوباره براي گروهي از دوستان نيز احتمالاً از شدت اضطراب کم خواهد کرد. عملکرد موفق احساس مهارت و تسلط ما را افزايش مي دهد . در واقع گفته شده است که همه فرايندهاي درماني موثر به فرد احساس تسلط يا خودکارايي مي دهند.