برنامه ریزی[1]
برای برنامه ریزی متخصصان از زوایای مختلف تعاریف متعددی ارائه کرده اند که تعدادی از آنها عبارت است از:
– تعین هدف، یافتن و ساختن راه وصول به آن ؛
– تصمیم گیری در مورد اینکه چه کارهایی باید انجام گیرد ؛
– تجسم و طراحی وضعیت مطلوب در آینده و یافتن و ساختن راه ها و وسایلی که رسیدن به آن را فراهم کند؛
– طراحی عملیاتی که شی یا موضوعی را بر مبنای شیوه ای که از پیش تعریف شده تغییر بدهد.
اما بطور کلی می توان گفت برنامه ریزی عبارت است از طراحی عملیات برای تغییر یك شی یاموضوع، بر مبنای الگوی پیش بینی شده (رضائیان،179:1379) .
انواع برنامه ریزی:
1) برنامه ریزی جامع[2] (استراتژیک): فرایندی است در جهت تجهیز منابع سازمان و وحدت بخشیدن به تلاشهای آن برای نیل به اهداف و رسالت های بلند مدت ( الوانی،1389: 53). برنامه ریزی استراتژیک مراحل زیر را در بر دارد:
– تعیین و تدوین اهداف آینده سازمان؛
– شناخت اهداف و استراتژی های موجود سازمان؛
– تجزیه و تحلیل شرایط محیطی سازمان؛
– تجزیه و تحلیل منابع و امکانات سازمان ( الوانی، 1389: 58 ).
2) برنامه ریزی اجرایی[3] (عملیاتی): پیش بینی عملیات برای نیل به هدف های معین با توجه به امکانات و محدودیتها و خطوط کلی ترسیم شده در برنامه ریزی جامع را گویند (الوانی،1389: 66).
[1]– planning
[2]– comprehensive Planning
[3] – Executive Planning